De Tao Te Ching is één van de meest vertaalde boeken op aarde. Kristofer Schipper (1934-2021) was Nederlands bekendste sinoloog. In Schippers’ vertaling van de Tao Te Ching begint het eerste van in totaal 81 verzen met de zin: “De eeuwige Tao kan niet in woorden worden uitgedrukt.”
De Tao Te Ching is een boek van meer dan 2.400 jaar oud. De oude, wijze, Taoïsten van weleer wisten al dat er geen afzonderlijk te benoemen delen van een geheel bestaan. Er is alleen de Tao. En zelfs die is niet te benoemen. Maar ondertussen wordt alles in jouw leven benoemd. Als je om je heen kijkt zie allemaal woorden in je blikveld. Stel dat je in een weiland staat. Gras. Groen. Sloot. Water. Nat. Lucht. Blauw. Wolken. Wit. Vogel. Vliegen. Grutto. Kievit. Koe. Vlekken. Uier. Melk. Hek. Bloemen. Paardenbloem. Geel. Stuifmeel. Zon. Warm. Goud. Stralen. Vliegtuig. Boeing. Zeven. Vier. Zeven. Paard. Poten. Oh. Nee. Benen.
Er bestaat niets in jouw leven dat niet benoemd is. Het interessante aan dit verhaal is dat jij niets hebt benoemd. Alle woorden die jij aan iets hangt zijn je aangeleerd door je ouders, je broertjes en zusjes, je omgeving, de leraren op alle scholen waar je naartoe bent geweest en later in de bedrijven waar je hebt gewerkt. Je hebt zelfs geen enkel woord zelf bedacht. Alles is voor je bepaald door anderen. Maar stel nu eens dat je nooit een taal had geleerd? Dan zouden er geen afzonderlijke delen meer bestaan. Dan was er alleen maar één. De oude Taoïsten noemden dat de Tao, maar zelfs dat deden ze alleen als ze gevraagd werd uit te leggen waar ze mee bezig waren.
Taal is nuttig in ons dagelijks bestaan. Maar het zorgt er ook voor dat je jezelf afgescheiden voelt van de rest. Want “de rest” kan alleen bestaan als jij denkt dat je een op zichzelf staand onderdeel bent. Je ouders ouders begonnen er meteen mee toen je net geboren was. Ze gaven je een naam. Daarnaast was je meteen al een jongen of een meisje. In de huidige tijd is het alleen nog maar makkelijker geworden om jezelf af te scheiden van de rest. Je kunt jezelf inmiddels ook trans vrouw, agender, trans man, genderqueer of non-binair noemen. Maar ondertussen zijn ook dat, net als jongen of meisje, alleen maar woorden en is er alleen het ene.
Iets afleren is het moeilijkste dat er is. Probeer maar eens af te leren dat je een auto kunt besturen. Maar het gaat je een enorme rust geven als je jouw neiging alles altijd te benoemen kunt verminderen. Probeer eens een wandeling te maken zonder overal een etiketje op te plakken. Alleen maar de wind op je huid te voelen. Zonder het wind, huid en voelen te noemen. Probeer te voelen hoe je voeten op de grond neerkomen. Zonder het voeten of grond te noemen. Probeer de geuren van de natuur te ervaren. Zonder de geuren te benoemen. Misschien dat je op een bepaald moment gaat voelen: “Het is dit…”
Nu?